Çocuğum Sağlıklı Büyüyor mu?

Çocuğun gelişiminde her şeyin normal olduğunu anlamak için anne karnındaki dönemden ergenlik döneminin sonuna kadar çocukta nelere dikkat etmek gerektiğini hep beraber inceleyelim:

Çocuğun büyümesinin izlenmesi,birçok sorunun önceden saptanması açısından önem taşıyor.Hızlı büyüme serüveni anne karnında başlıyor ve ergenlik sürecinin sonuna kadar devam ediyor. 2-5 yaşları arasında ise büyüme açısından en yavaş döneme giriliyor.Ergenlik döneminde ise büyüme yeniden artıyor ve ergenlik sonrası tekrar yavaşlıyor.

Kalıtsal özelliklerden,çevresel etkenlere kadar büyümeyi etkileyen pek çok faktör vardır.Büyüme izlemi,birçok sorunun önceden saptanmasında önemli rol oynar.Normal büyüme aralıkları her yaş dönemi ve cinsiyete göre değişebilir.Büyümenin sağlıklı olup olmadığı tartışılırken bu etkenler de göz önünde tutulmalıdır.

Bebeğin anne karnında büyümesi,organların oluştuğu ilk üç ayda özellikle önem taşıyor.Bu dönemde annenin beslenmesi,aldığı ilaçlar ve çevresel faktörler arasında yer alıyor.Büyüme takibinde bebekte en sık bakılan üç parametre;tartı,boy ve baş çevresi ölçüsüdür. (Nereden mi biliyorum kardeşim doğduğunda görmüştüm ve öğrenmiştim.) Anne karnındaki büyüme geriliklerinde önce sorun tespit edilir sonrasında nedene göre tedavi yapılır.

Doğumla birlikte bebeğin kilosu,boyu ve baş çevresi mutlaka ölçülür.Özellikle baş çevresindeki büyüme,yaşamın ilk üç yılında sağlıklı büyüme kriterleri arasında ilk dikkat edilen unsurlardan biridir.Bebeklerin büyümesinin ayda bir izlenmesi gerekir.Normal şartlarda yaş,kilo,boy ve baş çevresinin birbirine paralel olarak gelişmesi beklenirken,aksi bir durum sorun oluştuğunu gösterebilir.


Beslenmede çocuğun istediklerini de göz önünde bulundurun

İlk iki yılda çocuğun beslenmesi,büyümesi açısından önem taşır.Çocuğun herhangi bir beslenme sorunu yaşaması onun nihai boyuna ulaşmasına ve sağlığına etki edebilir.Ailelerin en büyük sorunu,yaşları iki ile beş arasında olan çocukların iştahsızlıktan dolayı kilo alamamalarıdır.Bu dönemde çocuğun istediklerini de göz önünde bulundurarak ona göre bir beslenme düzeni oluşturmak gerekir.

Çocuklarda boy farkı

5-12 yaş arasındaki okul çağı çocuklarında boy çok daha fazla önemlidir.Çocukların boyunun,anne-babanın boyuna bağlı olarak uzaması beklenir.Genetik mirastan sonra büyümeyi etkileyen ikinci faktör çevresel etkenlerdir.

Ergenlik döneminde kızlar 6-11 cm,erkekler ise 7-13 cm arasında uzayabilir.Buradaki önemli özelliklerde biri de,kız çocuklarında büyüme atağının ergenliğin ilk yarısında görülmesine karşın,erkeklerde ergenliğin ikinci yarısında görülmektedir.Dolayısıyla erkek çocuklar kız çocuklarına göre biraz daha uzun bir büyüme süreci yaşamış olurlar.

Boy formülü

Pediatristler,çocuğun boyunun ne kadar uzun olacağını yaklaşık olarak hesaplamak için çocuk iki yaşına geldiğinde basit bir formül kullanırlar.

*Kızlar için: (baba boyu -13)+anne boyu/2
*Erkekler için:(anne boyu+13)+baba boyu/2

Anne babalara öneriler
-Çocuk hekiminizden çocuğunuzun büyümesiyle ilgili bilgi vermesini isteyin.
-Çocukların büyüme sürecinde bir sorun görüyorsanız,bunun nedenini ve çözümlerini hekiminizle tartışınız.
-Çocuklarınızın ayakkabı,pantolon gibi boyla değişen giysilerini ne kadar zamanda değiştirdiğinize dikkat ediniz.Örneğin: bir çocuk iki yıl boyunca aynı pantolonu giyiyorsa,büyümesinde bir sorun olabileceğini unutmayınız.
-Normalin çok geniş bir dağılımı olduğunu unutmadan,çocuklarınızı başka çocuklarla kıyaslamayın.Ama belirgin farklar varsa hekiminize danışmaktan çekinmeyin.